Wanneer verkoop ik mijn onderneming?

In de afgelopen weken heb ik diverse gesprekken gehad met ondernemers die hun bedrijf wilden verkopen en daarbij op problemen stuiten die de verkoop bemoeilijkten of zelfs in een enkel geval geheel onmogelijk maakten. Dat is jammer en ook niet nodig. Deze problemen zijn te voorkomen door ruim op tijd te beginnen met het verkoopklaar maken van de onderneming. Ik vertel dit al sinds het begin van de negentiger jaren aan iedere ondernemer waarmee ik een eerste orienterend gesprek heb. En ik moet het blijven zeggen, omdat nog lang niet alle ondernemers de gevolgen kennen van de verkoop van hun onderneming. Die gaan verder dan de meesten weten. Het verkopen van een bedrijf vereist een gedegen voorbereiding. De juiste waarde moet worden vastgesteld. Daarnaast zullen de fiscale en juridische gevolgen in kaart moeten worden gebracht. Het gaat meestal om staking van de onderneming. Specialisten kunnen uitrekenen welke gevolgen dat heeft.

Een voorbeeld uit de praktijk.
Ondernemer A wil graag op korte termijn zijn bedrijf verkopen, maar is vergeten dat er bij staking van zijn onderneming met de fiscus over de volledige boekwinst moet worden afgerekend. Dus niet over het saldo na aftrek van de schulden, hetgeen velen gemakshalve aannemen.
Deze ondernemer had pech. Het bedrag dat uiteindelijk zou overblijven bleek niet voldoende voor het aflossen van zijn schulden. De verkoop kan dus niet plaatsvinden zonder dat A met schulden blijft zitten.
Grote kans dat hij failliet gaat en zijn pensioen dan wel zijn opbrengst ziet verdwijnen.
Wat kan A het beste doen? Hij zal eerst de juiste waarde moeten laten vaststellen. Op basis van de geschatte opbrengst wordt gekeken naar de te verwachten afrekening met de fiscus. Is het resterende bedrag onvoldoende om de bestaande schulden mee af te lossen, dan zal  onderzocht moeten worden of de ondernemer zijn zaak op een fiscaal vriendelijker manier kan verkopen. A kan bijvoorbeeld uitzoeken of de rechtsvorm gewijzigd moet worden. Hoe? Dat hangt af van een reeks van factoren. De boekwaarde van het bedrijf, de rechtsvorm en het moment van staken spelen hierbij onder meer een rol.
Een andere mogelijkheid is om te gaan zoeken naar een fiscaal vriendelijke wijze van verkopen. Denk bijvoorbeeld aan verkoop aan een bedrijfsleider. Zo’n proces vergt tijd, dikwijls zo’n twee tot drie jaar. Het is aan te raden bij dergelijke constructies een specialist in te schakelen. Dat kost wat, maar soms is er geen andere uitweg.